(Thethaovanhoa.vn) - Tôi sinh ra vào những năm cuối của cuộc chiến tranh 10.000 ngày giữa Việt Nam- Mỹ, khi lớn lên, học lịch sử, rồi trưởng thành, làm một nhà báo, được tiếp cận với các vị tướng trận, tôi có nhiều câu hỏi đặt ra với họ và với cả bản thân tôi: Điều gì tạo nên tính cách một vị tướng trận? Họ có gì đặc biệt, quá khứ, hiện tại và tương lai sắp tới của họ ra sao? Thời bình họ sống như thế nào?

Và dự án bộ ảnh “Tướng trận thời bình” đã hình thành, thông qua hình ảnh nguyên mẫu từ những vị tướng mà tôi được gặp gỡ tiếp xúc, trò chuyện thân tình nhiều lần. Bộ ảnh được thực hiện trong nhiều năm, từ năm 2009, gồm nhiều ảnh, được chia ra nhiều phần, như nhiều chương của một tiểu thuyết về cuộc đời các vị tướng trận, về những biểu tượng mà các vị tướng trận đại diện cho thế hệ của mình, đại diện cho những người lính của Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Đó là biểu tượng của tình yêu, sức mạnh, sự hy sinh, đỉnh vinh quang, và cả sự vô danh- mẫu số chung của tất cả những người lính trận chiến đấu vì độc lập, tự do, hòa bình, trường tồn của đất nước. Phần 1 của dự án “Tướng trận thời bình”đã được triển lãm tại  Hà Nội tháng 12 năm 2009, nhân kỷ niệm 65 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Triển lãm “12 Tướng trận thời bình” lần này là sự tiếp nối của phần 1, diễn ra vào đúng dịp  60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ 7/5/1954- 7/5/2014, 70 năm thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam 22/12/1944- 22/12/2014.

“12 Tướng trận thời bình” là chân dung 12 vị tướng, nhưng vượt ra ngoài những cá nhân cụ thể, họ còn đại diện,  mẫu số chung của nhiều “Tướng trận”, đã cùng đồng đội, cùng cả lực lượng Quân đội Nhân dân Việt Nam làm nên những kỳ tích bảo vệ đất nước. “Tướng trận” không chỉ đơn độc mà làm nên chiến thắng. Bên cạnh “Tướng trận” còn có những đồng đội, đồng đội thế hệ trước, đồng đội cùng thế hệ và đồng đội của nhiều thế hệ kế tiếp.

“Tướng trận” khi hoàn thành sứ mạng của mình với Tổ quốc, với nhân dân, trở về ngôi nhà của mình, sống bình yên ấm áp với những người thân, làm những công việc mà trong chiến trận họ đã từng mơ có một khoảnh khắc bình yên như thế… Và đôi khi, trong họ vẫn luôn hiện diện những hoài niệm chiến trận bởi họ vẫn mãi là những “Tướng trận” dù sống trong thời bình.

Một “Tướng trận” thế hệ đầu tiên của Quân đội Nhân dân Việt Nam vang danh 5 châu 4 biển- Đại tướng Tổng chỉ huy Võ Nguyên Giáp, như một biều tượng trung tâm của nhiều thế hệ tiếp nối, cùng trong một đội quân bách chiến bách thắng bất kỳ đội quân xâm lược hùng mạnh nhất nào.

Dẫu vậy, sự lựa chọn 12 vị tướng chỉ mang tính cá nhân của tác giả. Có nhiều vị tướng lĩnh tài ba khác, nhiều cá nhân kiệt xuất mà vì những điều kiện khác nhau, tác giả không có may mắn được tiếp cận.